ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ

ti-einai-agxosΤο άγχος τα τελευταία χρόνια επηρεάζει σημαντικά τη ζωή και την καθημερινότητά μας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι πια έχει γίνει τρόπος ζωής και συνήθεια. Έχει αποδειχθεί σε σχετικές έρευνες ότι το στρες σχετίζεται με την εμφάνιση διαφόρων ψυχικών και ψυχοσωματικών διαταραχών. Το στρες είναι μια πολυσύνθετη έννοια και είναι πολύ δύσκολο να καθοριστεί ένας σαφής και συγκεκριμένος ορισμός. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι:

Το στρες/άγχος είναι ένας μηχανισμός προετοιμασίας του οργανισμού για να αντιμετωπίσει μία κατάσταση «κινδύνου» (πραγματικού ή φανταστικού). Με το άγχος κινητοποιούνται όλα τα σωματικά συστήματα του οργανισμού έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αντιμετώπιση της απειλής και, κατ’ επέκταση, η επιβίωσή του. (Χρηστίδης, 2001)

Το στρες είναι το σύνολο των νευροφυσιολογικών αλλαγών που συμβαίνουν στον οργανισμό όταν «απειλείται» ή «κινδυνεύει» από κάποιο ερέθισμα ή κατάσταση.
Τα στρεσογόνα  ερεθίσματα μπορούν να είναι
-φυσικά
-ψυχικά ή συναισθηματικά
-πραγματικά ή φανταστικά
και να προέρχονται τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό περιβάλλον του ατόμου. (Χρηστίδης, 2001).
Οι φυσικοί στρεσογόνοι παράγοντες αντιπροσωπεύουν αλλαγές ξαφνικές ή όχι, στο εσωτερικό ή εξωτερικό περιβάλλον, ενώ οι τεχνητοί ή νοητικοί ή γνωστικοί στρεσογόνοι παράγοντες αντιπροσωπεύουν απειλές και κινδύνους που παράγονται ύστερα από νοητικές διεργασίες και εκφράσεις του «εγώ».

 

 ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΓΧΟΥΣ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΜΑΣ

epiptoseis-agxousΟι δύο κλάδοι του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος (ΑΝΣ), το Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα (ΣΝΣ) και το Παρασυμπαθητικό Νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ) αποτελούν ένα είδος τραμπάλας, δηλαδή το ένα εξισορροπεί την δράση του άλλου, ώστε να μην βγαίνουν οι λειτουργίες του οργανισμού εκτός φυσιολογικών ορίων. Όταν δηλαδή αυξάνεται η συμπαθητική μας διέγερση τότε μειώνετε η παρασυμπαθητική και το αντίστροφο.

Το φυσιολογικό στρές, δηλαδή εκείνο που παράγεται από φυσικούς/πραγματικούς και όχι φανταστικούς στρεσογόνους παράγοντες, είναι το ωφέλιμο στρες. Είναι εκείνο που μας κινητοποιεί για δράση, να λύσουμε προβλήματα, να προχωρήσουμε τις υποθέσεις μας, να εξελιχθούμε.
Το στρές όπως ήδη αναφέραμε, είναι μια φυσιολογική διεργασία απέναντι στις αλλαγές του περιβάλλοντος (εσωτερικό ή εξωτερικό).

Το φυσιολογικό στρές δεν είναι εχθρός μας όταν διαρκεί όσο διαρκεί και ο στρεσογόνος παράγοντας. Γίνεται όμως εχθρός όταν διαρκεί και μετά την άρση του στρεσογόνου παράγοντα, δηλαδή όταν χρονίζει. (Διαμαντίδης)

Το στρές προκαλεί τη συμπαθητική διέγερση του οργανισμού. Η παρατεταμένη όμως συμπαθητική διέγερση επιβαρύνει τον οργανισμό μας και προκαλεί μία σειρά από ψυχικά και σωματικά συμπτώματα τα οποία χαρακτηρίζουν την αγχώδη νεύρωση. Τέτοια συμπτώματα είναι η μόνιμη επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού (ταχυπαλμία), αυξημένη παροχή αίματος (υπέρταση), διάταση των βρογχιολιών (δύσπνοια) , σύσπαση των αγγείων του δέρματος, διαστολή των αγγείων των μυών (σφιγμένων μυών), αναστολή των κινήσεων του εντέρου (δυσκοιλιότητα) , αναστολή στύσης και οργασμού, διάφορες ψυχικές διαταραχές και διαταραχές διάθεσης κ.α.

Προκειμένου να αποφύγουμε τις καταστροφικές συνέπειες που έχει στον οργανισμό μας η παρατεταμένη συμπαθητική διέγερση, είναι επιτακτική η ανάγκη να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το άγχος έτσι ώστε να ελέγξουμε τα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα που προκαλεί.

 

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ

antimetopisi-agxous
Η ψυχή και το σώμα αλληλεπιδρούν και είναι απόλυτα συνδεδεμένα. Οι σωματικές μας λειτουργίες επηρεάζουν την ψυχική μας διάθεση, αλλά και η ψυχική μας διάθεση επηρεάζει τη σωματική μας λειτουργία  Με τον ίδιο τρόπο που η σωματική κούραση ή μία ασθένεια επηρεάζει τις νοητικές μας λειτουργίες και τη διάθεση, έτσι και η συναισθηματική φόρτιση και το άγχος επηρεάζουν τις σωματικές λειτουργίες του οργανισμού.
Η ψυχολογική ένταση που προκαλείται από το παθολογικό άγχος, αυτό δηλαδή που πηγάζει από γνωστικούς/φανταστικούς στρεσοπαράγοντες, μην έχοντας τρόπους να εκτονωθεί, δημιουργεί καταπόνηση στις σωματικές λειτουργίες. Η καταπόνηση αυτή δυστυχώς δεν αναγνωρίζεται άμεσα και εμφανίζεται σιγά-σιγά με το χρόνο, επιβαρύνοντας ζωτικά όργανα και συστήματα του οργανισμού. Η παρατεταμένη συμπαθητική διέγερση μειώνει τις ευεργετικές λειτουργίες του Παρασυμπαθητικού Νευρικού Συστήματος, δηλαδή τις λειτουργίες του αναπαραγωγικού, του πεπτικού και του ανοσοποιητικού συστήματος. Έτσι με το άγχος «αφοπλίζουμε» τον οργανισμό μας από την προστασία του ανοσοποιητικού μας συστήματος, και μένουμε ευάλωτοι στην εμφάνιση σωματικών συμπτωμάτων και ασθενειών στις οποίες έχουμε προδιάθεση ή είμαστε εκτεθειμένοι. Όταν η ψυχολογική ένταση συσσωρευθεί και το άτομο ξεπεράσει τα «όριά του» αρχίζουν να εμφανίζονται διάφορα προβλήματα υγείας, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Στην αρχή πιο συνηθισμένα είναι τα απλά ψυχοσωματικά προβλήματα όπως πονοκέφαλοι, προβλήματα με το στομάχι, αϋπνίες, δερματολογικά και πολλά άλλα.
Το μεγαλύτερο μυστικό σε αυτή την υπόθεση είναι η χαλάρωση, ψυχική και σωματική, και το καλύτερο όπλο είναι η λογική. (Διαμαντίδης)

ΠΩΣ ΟΜΩΣ ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ;

Ο μισός δρόμος για την αντιμετώπιση του στρες είναι να μάθουμε τον μηχανισμό με τον οποίο δημιουργείται και ο άλλος μισός είναι ο δρόμος της χαλάρωσης και της βιοανάδρασης.